Reisverslag Borneo 2006

Inleiding

De Borneo-reis was een 26 daagse groepsreis met Sawadee.
Een reis met een combinatie van cultuur (Ibans), natuur (jungle) en actief bezig zijn (o.a. beklimming Mount Kinabalu).

Meer informatie over de reis:
Foto’s Borneo
Route Borneo 2006
Praktische informatie Borneo

Reisverslag

vlag-maleisie
Dag 1-2 Amsterdam – Kuching
Vertrek vanaf Schiphol naar Kuala Lumpur (duur 12 uur) om daar ’s ochtends vroeg aan te komen.
Daarna een korte binnenlandse vlucht naar Kuchingvan 1.45 uur.
In het vliegtuig zie ik een bekende, te weten Gré. Zij deed samen een vriendin ook de Nepal reis in 2001.
We ontmoeten Walter, onze reisleider voor de komende paar weken, op het vliegveld van Kuching.
In het hotel houdt Walter een welkomst praatje.
Het hotel heeft airco en dat is goed te merken als je naar buiten loopt.
Buiten is het warm en klef. De luchtvochtigheid moet hier enorm zijn.
’s Middags bezoeken we Kuching, een klein stadje, bekend van zijn katten.
We bezoeken o.a. het Sarawak museum.
Hier zien we op schaal na gemaakte Iban longhouses en veel opgezette dieren die in Borneo voorkomen.
Op de terug weg maken we kennis met een stevige Borneose regenbui, kort maar krachtig.

Dag 3 Bako NP
Met de bus gaan we naar de Bako rivier. Daar stappen we over in een bootje die ons naar Bako NP brengt.
Bako is het oudste nationale park van Maleisie.
Vlakbij het restaurant zitten twee “green viper” slangen. Deze zijn giftig.
Later zullen we nog meer slang(etjes) zien.
Er zitten ook veel apen, die behoorlijk brutaal zijn.
Als je eventjes je eten niet in de gaten houdt, wordt het van je bord gejat.
borneo_neusaap

’s Middags maken we wandeling naar een waterval. In het begin is het klimmen, maar daarna is redelijk vlak.
Het pad loopt door de jungle. Bij de waterval kunnen we lekker zwemmen.
We lopen dezelfde weg terug en zien nog een paar “pitchers” (vleesetende) planten.

Dag 4 Bako NP
Na het ontbijt maken we een wandeling van zo’n 4 uur naar een strandje. De wandeling gaat door jungle.
Het begin is stijl omhoog, waarbij soms geklauterd moet worden over boomwortels.
Door de hoge luchtvochtigheid, gutst het zweet van je lichaam af.
Het strandje aan de Zuid-Chinese zee is echt schitterend en het zeewater is best nog warm.
De zon komt niet door wolken heen, maar toch ben ik na afloop verbrand.
We zitten dan ook vlakbij de evenaar.
De lunch is zelf meegebrachte nasi goreng met ei.
Met een bootje varen we 2 strandjes terug. Daarvandaan lopen we terug naar de lodges.
Onderweg zien we diverse neusapen. De maleiers noemen deze aap ook wel Orang Belanda, omdat ie zoveel op een Nederlander lijkt.
De neusaap is echt gaaf om te zien.

Tijdens het avondeten, komt er een wild enthousiaste ranger naar ons toe die iets bijzonders heeft gezien.
Hij heeft een “green viper” gezien die aan het paren is met een kleine “white viper”.
borneo_viper
Ondanks vele camera’s en toeristen gaat het sexende paar gewoon door met de daad….

Dag 5 Bako – Kuching
’s Ochtends terug naar Kuching. We bezoeken nog Fort Margerhita, wat eigenlijk niet veel voorsteld.
’s Avonds bezoeken we een “food court”.
Op het dak van een parkeergarage zijn allemaal stalletjes met eten.
Er wordt voornamelijk verse vis aangeboden. Je wijst aan welke vis je wilt, met evt groenten en de kok maakt er wat lekkers van.
We zijn met een grote groep, dus wordt er van alles wat besteld.
Erg lekker allemaal. Uiteindelijk zijn we 9 euro pp kwijt, inclusief toetje (verse ananas) toe.
In Nederland heb je hier amper een lekkerbekje voor.

Dag 6 Iban
Vanuit Kuching gaan we eerst naar een Orang Oetang opvangcentrum (Semonggoh Wildlife Rehabilitation Centre).
Hier worden Orang Oetangs opgevangen in een groot bos en later weer terug gezet.
Er wordt dagelijks wel eten aangeboden, maar er is ook voldoende eten in het bos te vinden.
We hebben geluk en zien diverse Orang Oetangs, waaronder ook een aantal babietjes van zeer dichtbij.
We zien ook Richie, die de baas is van het stel.
Richie is erg groot en sterk.

Hierna bezoeken we de markt in Serian.
Hier hebben ze de meest heerlijke dingen (diverse soorten exotisch fruit, pannenkoeken met pindakaas).
Normaal gesproken ben ik niet zo van het straateten, maar hier in Borneo lijkt het allemaal wel veilig te zijn.
Na de lunch rijden we naar een dorpje aan een rivier. Hier staan een aantal Ibans ons al op te wachten,
om ons met een longboot naar hun longhouse te brengen.
De bootjes zijn smal en lang en kunnen best hard. Ondanks dat het water ondiep is, moeten we toch een zwemvest aan.
borneo_iban
Na een klein uurtje varen over de Kinabatanganrivier door de jungle komen we bij het longhouse aan.
We krijgen een welkomst ceremonie, waarbij er gestrooid wordt met popcorn om ons te zegenen.
Bij het betreden van het longhouse moeten we de Teva’s uitdoen en krijgen we een glas Tuarak, de lokale rijstwijn.
Turak heeft een zachte smaak en is best lekker.
Dit longhouse is best groot en er wonen zo’n 30 families.
Eigenlijk is een longhouse een horizontale flat.
We zwemmen nog eventjes in de rivier.
Na het avondeten worden er lokale dansen opgevoerd en moeten/mogen we zelf ook meedoen.
Als dank dat we bij de Ibans mogen slapen, krijgen ze kadootjes.

Dag 7 Iban
Door de vele kraaiende hanen ben ik vroeg wakker.
Na het ontbijt geven de Ibans een demonstratie hanengevecht en hoe je met een blaaspijp moet schieten.
In het bos/jungle rondom het longhouse staan diverse vallen, waarmee wilde zwijnen gevangen worden.
Ook wordt er rubber afgetapt van de bomen. Dit is een manier voor de Iban om aan geld te komen.

Hierna stappen we in de longboat om naar het volgende longhouse te varen.
Omdat de rivier erg laag staat, moeten we diverse keren de boot uit om te helpen met duwen.
Bij een schooltje stappen we uit om vanaf daar verder te lopen naar de lunchplek.
De lunch wordt aan de rivier bereidt op orginele Iban wijze, dwz rijst wordt gekookt in Bamboe en vlees wordt gebarbecued.
Na de lunch maken een pittige wandeling naar het volgende longhouse. De boten laten we achter.
Dit tweede longhouse is een stuk kleiner en simpeler.
Er leven 6 families.
’s Avonds vertelt Joe de lokale gids nog het eea over de leefwijze van de Ibans.

Dag 8 Iban
Wederom vroeg wakker door de hanen. We maken een mooie wandeling naar een waterval die door de droogte geen waterval meer is.
We zien ook hoe de Ibans met een soort speer vis vangen.
Probeer het ook, maar vang natuurlijk niets.
Na de lunch lopen we terug naar de boten.
We gaan stroomafwaarts terug naar het eerste longhouse. Dit gaat een stuk sneller.
Een aantal reisgenoten laten in het longhouse een orginele tatoeage zetten.
Een spijker is vastgemaakt op een houtje. De spijker wordt in de inkt gedoopt en vervolgens wordt er heel snel op het houtje geslagen.
Het is net hamertje tik.

Dag 9 Iban – Kuching
We nemen afscheid van de Ibans, waarbij de sjamaan nog een speech houdt.
Hierna varen we terug en nemen de bus naar Kuching.
In het hotel laten we nog even snel de was doen.

Dag 10 Kuching – Mulu NP
We vertrekken vroeg naar het vliegveld voor een korte vlucht naar Miri.
Hiervandaan gaan we met een Donier 228-200 vliegtuigje van Hornbill Slyways naar Mulu.
In dit vliegtuigje kunnen maximaal 19 personen.
Een leuke, turbulente vlucht.

’s Middags bezoeken we de Long Cave en de Deer Cave.
Er loopt een pad van zo’n 3 km naar de grotten. We zien heel veel vlinders en insecten.
De grotten zijn erg imposant. Door de grotten loopt een pad met langs de kanten uitleg over de grot.v Het stinkt behoorlijk door de vleermuizen poep.
Aan het einde van de middag zien een enorme hoeveelheid vleermuizen de grotten verlaten.
Ze gaan dan op zoek naar eten (insekten), om ’s ochtends weer terug de grot in te vliegen.

Dag 11 Mulu NP
Vandaag een relaxte dag.
In het tegenovergelegen resort kun je gebruik maken van het zwembad (tegen betaling).
Daarna doen we een canopy walk. Dit zijn een soort hangbruggen tussen de bomen gespannen.
Ze wiebelen best wel, maar het is niet eng en leuk om te doen.
Helaas zien we weinig beesten, op een enkele aap na.

borneo_cave

Dag 12 Mulu NP – Camp 5
Met de boot varen we eerst naar Batu Bantan, een dorpje waar een nomaden volk zich verplicht moest zetten van de regering.
Vervolgens varen we naar de Wind- en Clearwater cave. Mooie grotten, maar die wel erg stinken.
Door de Clearwater cave loopt een rivier van zo’n 120 km lang.
Op het einde van het pad in de grot, kun je een soort doop doen.
Volgens de legende wordt je leven hiermee enkele jaren verlengd.
Ik heb het maar gedaan, je weet tenslotte maar nooit of je die extra jaren nog nodig hebt.
Na de lunch varen we naar de start van de Headhunters trail naar Camp 5.
De rivier is nog steeds erg laag en we moeten er dan ook uit.
Vervolgens de wandelschoenen aan en op weg naar Camp 5.
Het pad door de jungle is redelijk vlak (wel met veel boomwortels, maar we hebben wel een redelijk hoog tempo.
Door de hoge luchtvochtigheid stroomt het zweet van je lichaam af.
We slapen met z’n allen op 1 grote slaapzaal.

Dag 13 Pinnacles
Vandaag zouden we naar de Pinnacles klimmen.
De pinnacles zijn enorme pittoreske kalksteenpunten, die boven het woud uitpriemen.
Echter ’s nachts begon het voor het eerst sinds 12 dagen te regenen. Een enorme bui die ook nog eens lang duurde.
Tegen beter weten in, staan we toch vroeg op en maken ons klaar voor beklimming.
Maar na het ontbijt krijgen we te horen dat de ranger het te gevaarlijk vindt en we mogen niet naar boven.
Aangezien we toch klaar zijn, besluiten we toch een klein stukje van de toch te lopen.
Al snel is duidelijk het te gevaarlijk is. Omhoog is het nog wel te doen, ondanks dat het pad zeer steil en vol met rotsen en boomwortels.
Er hangen touwen om je omhoog te trekken.
We moeten echter ook nog naar beneden en het liefst heel huids, dus al snel besluiten we om terug naar het camp te gaan.
De rest van de dag brengen we door met spelletjes spelen, kaarten en lezen.

Dag 14 Camp5 – Limbang
Vervolg van de Headhunters trail, zo’n 12 km.
Een mooie route door het regenwoud met veel boomwortels.
Halverwege is een leuke touwbrug, ook wel monkey bridge genaamd.
De route is verder vlak. Helaas zien we op heel veel insekten na, weinig andere dieren.
Na de trail gaan we met een bootje naar de lunchplek, waar een heerlijke lunch klaar staat.
Hierna gaan we met de boot verder naar Limbang.
We slapen in een goed hotel, helaas wel met moskee aan de achterzijde. Wederom vroeg wakker dus…
Ik heb al een paar dagen last van m’n oor en ga toch even langs de dokter.
Hij stelt vast dat ik een oorontsteking heb. Krijg een antiboticakuur en pijnstillers. Inclusief consult kost me dit slechts 10 euro.

Dag 15 Limbang – Pulau Tiga
Met achtereenvolgens de ferry, auto, minibus en speedboot gaan we naar het voormalige Robinson eiland Pulau Tiga.
De speedboot gaat ook echt rap en maakt enorme klappen op het water.
Het resort op Pulau Tiga is schitterend. Echt relaxed hier.
We zien al snel een varaan.
Het water van de Zuid-Chinese zee is heerlijk warm.

Dag 16 Pulau Tiga
’s Ochtends hebben we met z’n drieën de Vakong trail gelopen. Mooie trail met leuke hindernissen.
Na de lunch wederom een stuk gelopen, waarbij we uitkomen op het gedeelte waar de deelnemers aan Robinson hebben gezeten.
Ook Bobo’s in de Bush is hier opgenomen.
Daarna klimmen we naar de moddervulkaan. Dit is echt geweldig. Helemaal bruin van de modder komen we eruit.
Terug lopen we naar het resort waar we ons afspoelen in de zee.

Dag 17 Pulau Tiga
We gaan met een bootje naar Snake eiland.
Hier liggen onder de stenen giftige zeeslangen. De bootsjongen pakt er een paar, zodat we ze beter kunnen bekijken.
Daarna gaan we naar een zandbank om te snorkelen, wat er voor mij helaas niet in zit.

borneo_zeeslang
Dag 18 Pulau Tiga – Kota Kinabalu
Met een iets langzamere speedboot varen we terug naar het vaste land.
Vervolgens met de bus naar Kota Kinabalu.
Hier zijn heel veel shopping malls.

Dag 19 Kota Kinabalu
Vrije dag in Kota Kinabalu. We proberen een orchideën kwekerij te bezoeken.
Eerst proberen we er met de bus te komen. Dit lukt niet, dus terug naar KK, daarna met een taxi naar kwekerij.
De chauffeur zei wel te weten waar het was, maar al snel blijkt dat ie amper kan lezen.
Als we er bijna zijn en de weg steil omhoog gaat, besluit de taxi chauffeur dat z’n taxi dit aan kan.
Of we maar uit willen stappen, dan regelt hij wel ander vervoer.
Mooi niet dus!
We besluiten terug te gaan naar KK en ons af te laten zetten bij het Sabah museum.
Het museum is leuk, met veel verschillende soorten longhouses.

Dag 20 Kota Kinabalu – Mnt Kinabalu
Vandaag een reisdag naar Mount Kinabalu.
In het park bereiden we ons lichamelijk en geestelijk voor op de beklimming van de Mount Kinabalu.
De hoogste berg van Zuid-Oost Azië (4101m).

Dag 21 Beklimming Mount Kinabalu
We staan vroeg op en na het ontbijt gaan we met een busje naar de gate.
We krijgen onze pasjes en we ontmoeten onze gids voor deze tocht.
Dan beginnen we aan het eerste stuk van de beklimming.
Doel van vandaag is de hut Laban Rata op 3200m, een loopafstand van 6.2 km.
Het begin van de beklimming bestaat uit vele trappen.
Het gaat op zich best lekker en ik kan m’n eigen tempo lopen.
Om de paar honderd meter zijn er rustpunten, maar maak er niet te veel gebruik van.
Uit ervaring weet ik dat je beter 1 of 2 keer lang kunt stoppen, dan iedere keer een korte stop.
Onderweg veranderd het landschap van een soort regenwoud naar steeds meer rotsen en wordt het wat technischer.
Vanaf kilometer 4 gaat het echt steil omhoog en moeten over rotsen klimmen. Best pittig.
We nemen een korte stop bij een shelter na 4.7 km lopen.
De laatste 500 meter na de hut gaan echt recht omhoog.
Na iets minder dan 4 uur lopen ben ik bij de hut, waar we zullen overnachten.
Snel douchen om weer droog en warm te worden. Een bord spaghetti gaat er wel in na zo’n klim.

borneo_kinabalu

Het weer bij de hut wordt steeds beter en de zon begint zowaar te schijnen.
De afgelopen dagen heeft het eigenlijk alleen maar geregend en de kansen op een heldere top beklimming zijn dan ook niet groot.
We horen van klimmers die naar beneden gaan, dat ze door de regen de top niet gehaald hebben.
Daarom besluiten met z’n vijfen om ’s middags naar de top te gaan.
Het begin gaat over rotsen. Na zo’n 500 meter komen we bij een rotswand met een touw.
Het wordt steeds steiler en steiler en het is bijzonder zwaar.
De steilte is zwaarder dan de hoogte, ondanks dat we al boven de 3500 meter zitten.
Het weer wordt ook nog eens slechter. Ik loop door de wolken. Het is koud en nat.
De laatste 200 meter naar zijn bijzonder zwaar en steil.
Ik loop inmiddels alleen met de gids, de rest is al boven.

Na 1.45 uur over 2.7 km, kom ik op top. Snel maakt de gids een foto als bewijs dat ik het ook daadwerkelijk gehaald heb.
Ik neem nog een paar slokken cola en bereid me geestelijk voor op de afdaling, want steil omhoog = steil omlaag.
Afdalen is toch al niet echt mijn ding……
Door de regen en gladheid is de afdaling erg lastig.
Regelmatig glij ik uit, gelukkig hangen er touwen waar ik me aan vast kan grijpen.
Behoorlijk moe en leeg kom ik aan bij de hut. Alle vijf hebben we de top gehaald.
Helaas is douchen nog niet mogelijk.
Na een voedzame maaltijd en veel cola kom ik langzaam een beetje bij.
We gaan al vroeg slapen.

Dag 22 Afdaling Mnt Kinabalu – Kota Kinabalu

Heb vannacht slecht geslapen. Zes van onze groep gaan om vanochtend een top poging wagen.
Het is mooi helder weer en twijfel of ik niet nog een keer omhoog zal gaan.
M’n verstand zegt echter dat ik dit niet moet doen, een keer is mooi geweest.
Met z’n zevenen (de vijf die al boven zijn geweest + 2 anderen die de hut mooi genoeg vinden), dalen we af naar de gate.
Ik ben nog een beetje stijf van gisteren, maar de geest is sterk.
Na een cola en wat Sultana’s als ontbijt doen we het in het begin rustig aan.
Het afdalen gaat me wel makkelijk af en ik loop/ren steeds harder naar beneden.
Bij de kamers aangekomen neem ik een heerlijke warme douche.
Het lijkt nog lang te duren voordat de andere terug zijn, daarom regelt Walter dat we met een aantal toch al terug kunnen naar KK.

Dag 23-24 Kota Kinabalu – Amsterdam
Vrije ochtend in KK. Koop als souvenir een uit een cocosnoot gesneden neusaap.
Loop nog wat over de marktjes en blijf me verbazen over het heerlijke fruit wat ze hier hebben.
Met Walter eet ik ter afsluiting nog een laksa. Dit is een miesoep met vis. Echt heerlijk.
Net als het overige eten in Maleisië.
Overal kom je (Chinese) stalletjes tegen, waar je voor een prikkie een heerlijke maaltijd krijgt.
In de loop van de middag vliegen we terug naar Kuala Lumpur, waarvandaan we doorvliegen naar Amsterdam.